Ναύπακτος

Πήρε το όνομά του από τη Ναύπακτος (Ναύπακτος, λατινοποιημένος Naupactus), σημαντικός ναυτικός σταθμός της Αθήνας στον Πελοποννησιακό πόλεμο. Ως στρατηγικής σημασίας κτήμα που ελέγχει την πρόσβαση στον Κορινθιακό Κόλπο, η Ναύπακτος άλλαξε χέρια πολλές φορές κατά τη διάρκεια των Σταυροφοριών και των Οθωμανο-Βενετικών Πολέμων. Ήταν υπό τον έλεγχο των Ενετών τον 15ο αιώνα και έγινε γνωστό με τη βενετική μορφή του ονόματός του, Lepanto. Υπέκυψε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία το 1499 και χρησιμοποιήθηκε ως ναυτικός σταθμός από το Οθωμανικό Ναυτικό τον 16ο αιώνα, αποτελώντας τον τόπο της αποφασιστικής νίκης του Ιερού Συνδέσμου στη μάχη του Lepanto το 1571. Εκτός από μια σύντομη περίοδο ελέγχου των Βενετών στο 1687–1699, το Lepanto παρέμεινε υπό οθωμανικό έλεγχο μέχρι την ελληνική ανεξαρτησία το 1829.

Το κάστρο της Ναυπάκτου οφείλει τη σημερινή του μορφή στους Ενετούς. Η Ναύπακτος είχε μεγάλη στρατηγική σημασία για τη Βενετία και κατά την πρώτη περίοδο της Ενετοκρατίας (1407-1499) προσπάθησαν να την προστατεύσουν από τους προελαύνοντες Οθωμανούς χτίζοντας ένα ισχυρό κάστρο.

Οι οχυρώσεις της Ναυπάκτου ξεκινούν από ένας λόφος στα βορειοδυτικά της σύγχρονης πόλης και καταλήγει στο λιμάνι. Είναι αποτέλεσμα πολλών διαφορετικών οικοδομικών φάσεων, από την αρχαιότητα μέχρι την Τουρκοκράτεια. Και διατηρούνται σε αρκετά καλή κατάσταση σε σύγκριση με άλλα ελληνικά κάστρα του ίδιου μεγέθους.

Το κάστρο της Ναυπάκτου καταλαμβάνει λίγο πολύ τη θέση της αρχαίας οχύρωσης, η οποία σύμφωνα με πρόσφατα ευρήματα ήταν μεγαλύτερη από τη μεσαιωνική. Η πόλη ανήκε αρχικά στους Οζολικούς Λοκρούς, στην αρχαιότητα. Γύρω στο 455 π.Χ., οι κάτοικοι της Αθήνας έστειλαν εκεί τους Μεσσήνιους πρόσφυγες και τον έκαναν τον κύριο ναυτικό τους σταθμό στη δυτική Ελλάδα κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου. Δόθηκαν δύο βασικές μάχες (περιγραφόμενες διεξοδικά από τον Θουκυδίδη) και το 404 π.Χ. επιστράφηκε στους Λοκρούς. Το 191 π.Χ., το κάστρο παραδόθηκε στους Ρωμαίους.